De puzzel genaamd pijn

In onderstaand artikel heeft onze fysiotherapeut Edwin het over pijn en het oplossen van pijn:
een puzzel oplossen!
“Mijn naam is Edwin de Raaij. Ik ben in 1986 afgestudeerd als fysiotherapeut en ik werk nu
3,5 jaar bij FysioSluijters. De afgelopen jaren heb ik allerlei opleidingen en studies gevolgd
waaronder de studie fysiotherapiewetenschap aan de Universiteit in Utrecht en manuele
therapie. Daardoor heb ik me kunnen specialiseren in het behandelen van mensen met
langdurige pijnklachten aan de hand van de wervelkolom.

Puzzelen

Tijdens één van de eerste lessen tijdens mijn basisopleiding tot fysiotherapeut vertelde een
psycholoog die de les verzorgde: ‘Ik ga het over pijn hebben, want dat is ingewikkeld’.

Vanaf dat moment was mijn interesse gewekt. Ik hou van puzzelen en moeilijke, ingewikkelde
dingen oplossen. Nu, een heel aantal jaren na die les van die psycholoog, ben ik nog steeds
aan het puzzelen. De puzzel wordt steeds groter, interessanter en kleurrijker en ik ontdek
steeds meer lagen in de puzzel. Wat mij betreft, ben je nooit uitgepuzzeld.

Fysiotherapie bij pijn

Fysiotherapeuten zijn bij uitstek geschikt om mensen die zijn vastgelopen met pijnklachten
en bewegen te kunnen helpen. Met name rugklachten zijn een enorm belangrijke oorzaak
voor het hebben van beperkingen. Het hebben van lage rugpijn geeft meer beperkingen in
het leven dan bijvoorbeeld het hebben van kanker of COPD. Dat is wereldwijd zo en al
decennia lang. Het probleem wordt ook alleen maar groter.

Behandeltraject

Wanneer ik patiënten behandel voor langdurige pijn is het allereerst zaak om duidelijk te
krijgen wat de betekenis van de pijn is voor deze persoon. Dat noemen we ‘making sense of
pain’. Vervolgens doelen wij erop de patiënt te laten ervaren dat bewegen bij langdurige pijn
juist goed is en niet gevaarlijk. Het derde doel van de behandeling is het bewegend leven
weer oppakken zodat je door kunt gaan met je leven en weer leuke dingen kan doen. Om
deze doelen te bereiken moet je verschillende wegen bewandelen.

Naast het voorlichten van de patiënt en het uitleggen waarom bewegen zeer kan doen, oefen je ook samen met de
patiënt zodat je diegene confronteert met het bewegen om de angst voor het bewegen te
overwinnen. Door het oefenen krijg je meer vertrouwen in het bewegen, verbeter je je
conditie, word je leniger of krachtiger en ga je het bewegend leven weer leuk vinden.
Bij de behandeling werk ik vaak samen met andere specialisten. Denk hierbij aan de huisarts,
de GGZ, maatschappelijk werker, psycholoog, bedrijfsarts en specialisten in het ziekenhuis.
Ook binnen onze praktijk werk ik samen met mijn collega’s. Al deze specialisten horen bij de
ingewikkelde puzzel en zij zijn nodig om de puzzel te kunnen leggen.

Zit pijn tussen de oren?

We denken vaak dat pijn rechtstreeks verbonden is met schade in ons lijf. Je stoot je
scheenbeen: auw! Een andere keer schopt je zoontje hard tegen je scheenbeen, tijdens een
fanatiek voetbalspelletje, en je voelt het nauwelijks. Dezelfde schade, minder pijn. Betekent

dat dat pijn ‘tussen de oren zit’? Zeker niet. Pijn is echt, altijd. Pijn betekent echter niet altijd
dat er iets beschadigd is. Wat er tegen jou wordt gezegd als patiënt kan hier invloed op
hebben.

Placebo en nocebo

Het placebo-effect is iets wat redelijk bekend is onder de meeste mensen. Placebo is
ondersteunend en stimulerend wanneer mensen het gevoel hebben dat het helpt en ze
ermee vooruit kunnen komen. Dit kan ook de negatieve kant op worden getrokken. Dan
noem je het nocebo.

Dit is een boodschap van negativiteit. Bijvoorbeeld: ‘Je moet niet
bukken want dat is slecht voor je rug!’, of: ‘Wees voorzichtig met bewegen’. Pijn gaat niet
alleen over fysieke schade, maar wordt ook bepaald door andere factoren, gedachten en
interpretaties waaronder de uitspraken die net voorbij zijn gekomen. Het gebeurt nog
regelmatig dat patiënten nocebo over zich heen gestort krijgen van zorgverleners en er
angstboodschappen worden uitgedragen. Deze boodschappen zijn niet behulpzaam.”

Tip

Als laatste wil Edwin iedereen nog een tip meegeven. ,,Zorg dat je je pijn serieus neemt en
ga op zoek naar antwoorden op je vragen.”